Ok. 3 godz., bez wstępów.

To tu na przełomie XIII i XIV w. zaczęła się historia naszego miasta.

• Plac Zamkowy – plac przed Zamkiem, piękna panorama z Zamkiem, kolorowymi kamieniczkami i Kolumną Zygmunta, a także widok na Stadion Narodowy po drugiej stronie Wisły.
• Zamek Królewski – dawna siedziba królów, a potem Parlamentu I RP. Warto wstąpić na darmową projekcję filmu „Zniszczenie i odbudowa Zamku” (konieczne jest pobranie z kasy biletu ewidencyjnego).
• ul. Świętojańska – „kręgosłup” Starówki – tłoczna uliczka, która biegnie od Zamku do Rynku, stoi przy niej katedra św. Jana. Przed wejściem na Rynek w chodnik wmurowana jest tablica informująca o wpisaniu warszawskiej Starówki na listę zabytków UNESCO.
• Katedra pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela – najważniejszy kościół diecezji, świadek m.in. zaprzysiężenia Konstytucji 3 maja i koronacji króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, a także miejsce pochówku Henryka Sienkiewicza i prymasów: Augusta Hlonda, Stefana Wyszyńskiego i Józefa Glempa. W bocznej kaplicy wisi XVI-wieczna drewniana figura ukrzyżowanego Chrystusa, słynąca łaskami.
• Rynek, a na jego środku pomnik warszawskiej Syrenki, symbolu miasta. Dawniej był to najważniejszy plac Warszawy. Otoczony jest kolorowymi kamienicami, w których mieszczą się przytulne restauracje, nie brak tu też sprzedawców pamiątek. Pod pomnikiem Syrenki można często spotkać prawdziwego warszawskiego kataryniarza. Przy Rynku informacja turystyczna, z darmowymi ulotkami i mapami miasta.
• ul. Nowomiejska – biegnie od Rynku do zrekonstruowanej bramy miejskiej – Barbakanu.
• Barbakan – można tu zobaczyć, jak wyglądał wjazd do starej Warszawy i okalające ją mury miejskie. Barbakan warszawski jest jedną z niewielu takich budowli w Polsce. Został odbudowany ze zniszczeń wojennych w latach 50., podobnie jak cała Starówka.
• Gnojna Góra – punkt widokowy, do którego można dojść od Rynku ul. Celną. Miejsce, z którego pięknie widać panoramę prawego brzegu Wisły (nieuregulowanego, malowniczo zarośniętego zielonością, wśród której mieszczą się plaże). Barierkę ozdabiają kłódki zostawiane przez zakochanych. Od strony Gnojnej Góry można dojść do ogrodów Zamku Królewskiego – górny poziom został otwarty kilka lat temu, natomiast dolny udostępniono w maju 2019 roku.
• ul. Podwale – biegnąca wzdłuż odrestaurowanych murów miejskich. Idąc tędy, można zobaczyć:
  • pomnik Małego Powstańca – upamiętniający udział dzieci w Powstaniu Warszawskim w 1944 r.,
  • pomnik Jana Kilińskiego – szewca, który porwał do boju lud Warszawy podczas Powstania Kościuszkowskiego,
  • kamień upamiętniający dom, w którym mieszkała Maria Konopnicka.

Stare Miasto – miejsca biletowane

• Zamek Królewski – absolutnie niezwykłe miejsce odbudowane staraniem całego narodu w latach 70., po zniszczeniu przez Niemców w 1944 r. Możliwość zwiedzania stałej trasy Zamkowej, Pałacu pod Blachą (siedziba Józefa Poniatowskiego) lub wystaw czasowych. Można zamówić przewodnika w agencji przewodnickiej lub wykupić audio-przewodnik. Trasa Zamkowa wystawa Zniszczenie i odbudowa Zamku Królewskiego w Warszawie, sale Parteru (Galeria Lanckorońskich – Obrazy Rembrandta. Galeria Malarstwa, Rzeźby i Sztuki Zdobniczej, Biblioteka Królewska), sale na I piętrze (Apartament Wielki i Królewski), Sale Sejmowe, Pokoje Królewiczowskie – z obrazami Jana Matejki (zwiedzanie ok. 1,5 godz.).
• Krypty katedry warszawskiej – możliwość zobaczenia grobów wielu znanych Polaków i warszawiaków oraz posłuchania o średniowiecznych obrzędów funeralnych (zwiedzanie ok. 30 min)
• Muzeum Archidiecezji Warszawskiej (ul. Dziekania 1) – niezwykłe zbiory sztuki sakralnej (gotyckie monstrancje, szaty i naczynia liturgiczne, obrazy) i świeckiej (m.in. drzeworyty Albrechta Durera, cykl grafik Jana Lebensteina, dzieła Józefa Czapskiego, Zdzisława Beksińskiego i Jacka Malczewskiego); wystawy czasowe; każdego dnia o godz. 18.30 koncerty chopinowskie (zwiedzanie ok. 1 godz.).
• Muzeum Historyczne m.st. Warszawy (Rynek 28/42) – ciekawa ekspozycja przedstawiająca historię miasta, taras widokowy na najwyższym piętrze. Muzeum zajmuje całą pierzeję Rynku – są to połączone w jeden budynek dawne kamienice mieszczańskie (zwiedzanie ok. 1,5 godz.).
• Centrum Interpretacji Zabytku (ul. Brzozowa 11/13) – niezwykła wystawa fotografii poświęcona odbudowie Starego Miasta, ciekawe zestawienia zdjęć z czasu przedwojennego, wojennego i odbudowy z lat 50. Przy wejściu pod szkłem fragment oryginalnych murów miejskich (zwiedzanie ok. 40 min).
• Muzeum Literatury (Rynek 20) – miejsce, które z pewnością zainteresuje miłośników języka polskiego i historii literatury. Stała ekspozycja poświęcona Adamowi Mickiewiczowi, wystawy czasowe (zwiedzanie ok. 1 godz.).
• Muzeum Świat Iluzji (Rynek 21) – nowa atrakcja na mapie Starówki! Interaktywna wystawa dla dużych i małych gości, fascynująca dzięki ukazanym tu złudzeniom optycznym, paradoksom oraz zjawiskom przeczącym prawom fizyki (zwiedzanie ok. 40 min-1 godz.).

Ok. 1,5 godz., bez wstępów.

Część miasta o 100 lat młodsza niż Starówka (czemu zawdzięcza swą nazwę). Spacer rozpoczyna się przy Barbakanie.

• ul. Freta
  • kościoły paulinów i dominikanów,
  • Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie (ul. Freta 16) – urządzone w kamienicy, gdzie się urodziła. Znajduje się tu sporo zdjęć z życia Noblistki i należących do niej przedmiotów (zwiedzanie ok. 40 min).
• ul. Długa
  • katedra Wojska Polskiego (ul. Długa 13/15) – m.in. kaplica Katyńska,
  • Muzeum Ordynariatu Polowego (wejście w katedrze) – przedstawia dzieje kapłanów (nie tylko chrześcijańskich) współpracujących z wojskowymi (zwiedzanie ok. 45 min),
  • plac Krasińskich – naprzeciwko katedry polowej. Pomnik Powstania Warszawskiego i zielony gmach Sądu Najwyższego,
  • skrzyżowanie ul. Długiej i Miodowej – upamiętnienie zejścia do kanału, którym podczas Powstania Warszawskiego ewakuowało się ponad 5 tys. ludzi.
• Rynek Nowego Miasta – urokliwe restauracyjki i studnia z herbem Nowego Miasta – Panny z jednorożcem
  • kościół sakramentek – odbudowany po wojnie,
• Rynek – ul. Piesza – ul. Franciszkańska – szczyt skarpy, skąd rozpościera się widok na Wisłę i Multimedialny Park Fontann (publiczne pokazy w sezonie letnim w pt. i sob. o godz. 21.00 – szczegóły do sprawdzenia na bieżąco na parkfontann.pl).

Ok. 2 godz., bez wstępów.

Droga biegnąca od Zamku Królewskiego aż na południe miasta. Trakt łączy rezydencje królewskie – Zamek, Łazienki i Wilanów. Najlepiej dostępnym odcinkiem spacerowym jest Krakowskie Przedmieście. Poniżej propozycje na spacer od pl. Zamkowego do ul. Świętokrzyskiej:

• ławeczki chopinowskie – w różnych miejscach wzdłuż ulicy – stoją w miejscach związanych z Fryderykiem Chopinem, na każdej umieszczona jest mapka, opis, QR kod i krótki fragment utworu,
• kościół św. Anny – przepiękne barokowe wnętrze, z licznymi malunkami, lustrami (!) i organami. Miejsce związane z duszpasterstwem akademickim,
• pomnik Adama Mickiewicza – ustawiony tu w czasach zaborów,
• Pałac Prezydencki – dawna rezydencja magnacka, od lat 90. miejsce urzędowania p rezydentów Polski. To tutaj odbyły się obrady Okrągłego Stołu. Codziennie o 12.00 przed Pałacem odbywa się zmiana warty z pokazem musztry,
• hotel Bristol – jeden ze starszych w Warszawie, jednym z jego współwłaścicieli był Ignacy Jan Paderewski,
• ul. Karowa – koniecznie trzeba zejść nią trochę w dół
  • skwer ks. Twardowskiego – miejsce zakopania warszawskiej kapsuły czasu (z okazji 100-lecia Niepodległości), pomnik Bolesława Prusa, wystawy plenerowe,
  • Dom Spotkań z Historią (Karowa 20) – liczne wystawy czasowe, głównie fotograficzne,
  • wiadukt Markiewicza – przepiękne rozwiązanie inżynieryjne zmniejszające stromiznę ulicy, na wiadukcie jeden z pomników Syrenki,
• ul. Tokarzewskiego-Karasiewicza – łącznik pomiędzy Krakowskim Przedmieściem a placem Piłsudskiego
  • plac Piłsudskiego
    • w budynku na rogu ul. Karasiewicza i placu (budynek z zaokrąglonymi rogami) wystawa fotografii dawnego placu Saskiego (obecnie pl. Piłsudskiego),
    • pomniki Józefa Piłsudskiego, Lecha Kaczyńskiego, katastrofy Smoleńskiej,
    • Grób Nieznanego Żołnierza – pozostałość ogromnego Pałacu Saskiego, od lat 20. miejsce upamiętniające polskich żołnierzy. O każdej pełnej godzinie odbywają się tu zmiany warty,
    • na środku placu warto rozejrzeć się w koło, by zobaczyć piękną historię Warszawy jaką opowiadają stojące tu, wybudowane w różnych epokach, budynki,
  • Ogród Saski – na tyłach Grobu, piękna fontanna z XIX w., staw i alejki spacerowe,
• brama do Uniwersytetu – na terenie UW ławeczka z rzeźbą siedzącego studenta i piękne platany,
• kościół św. Krzyża – miejsce gdzie w filar wmurowane są serca Fryderyka Chopina i Władysława Reymonta. Piękne pozłacane ołtarze, obraz św. Judy Tadeusza i liczne plakiety dziękczynne,
• pomnik Mikołaja Kopernika – z otaczającym go układem słonecznym wymurowanym na chodniku.

• Muzeum Narodowe – niezwykłe muzeum zbudowane przed wojną, gdzie podczas okupacji ukrywane były cenne dzieła sztuki. Wielka przestrzeń wystawiennicza dla licznych dzieł sztuki polskiej i zagranicznej (zwiedzanie 1 galerii ok. 40 min – 1 godz.).
  • galerie stałe: Faras (genialne freski odkryte w Afryce przez polskich archeologów, do obejrzenia tylko w Warszawie i Sudanie), Sztuki Średniowiecznej (m.in. nastawy ołtarzowe, tryptyki i poliptyki), Sztuki Dawnej (wiele staropolskiego rzemiosła artystycznego), Sztuki XIX w. (wiele dzieł twórców polskich i zagranicznych, np. Jacka Malczewskiego, Augusta Renoira, Gustava Courbeta), Wzornictwa Polskiego (przykłady polskiego wzornictwa od początku XX w. do czasów obecnych),
  • galerie czasowe (szczegóły na www.mnw.art.pl).
• Muzeum Wojska Polskiego
  • dziedziniec Muzeum – ekspozycja plenerowa pojazdów wojskowych, samolotów, czołgów, haubic, transporterów (zwiedzanie ok. 30-40 min),
  • ekspozycje muzealne – historia polskiej wojskowości od średniowiecza po współczesność (zwiedzanie ok. 1,5 godz.).
• Budynek Giełdy Papierów Wartościowych (ul. Książęca 4) – w tygodniu można wejść do środka i z balkonu widokowego obejrzeć salę notowań (zwiedzanie ok. 15 min).
• Plac Trzech Krzyży – ciekawy kościół św. Aleksandra (okrągły) i freski malowane na ścianie dawnej kawiarni Lajkonik – obecnie kawiarnia jednej ze współczesnych sieciówek pod numerem 16.

• Plac na Rozdrożu – niezwykłe założenie urbanistyczne z XVIII w.
  • al. Szucha – w czasie okupacji część dzielnicy niemieckiej. Przy al. Szucha 25 mieści się Muzeum Walki i Męczeństwa utworzone w miejscu dawnego aresztu Gestapo, gdzie był przesłuchiwany m.in. powstaniec warszawski Jan Bytnar „Rudy”, bohater „Kamieni na szaniec” (zwiedzanie ok. 40 min, wstęp od 16. r.ż.),
  • Al. Ujazdowskie 11 – w budynku Ministerstwa Sprawiedliwości (wejście od ul. św. Teresy) otwarte są cele bezpieki, gdzie więziono Żołnierzy Wyklętych (zwiedzanie ok. 40 min),
  • ul. Agrykola – jedna z niewielu ulic w Warszawie oświetlanych nadal gazowymi latarniami,
  • al. Szpitala Ujazdowskiego – ścieżka spacerowa prowadząca do Zamku Ujazdowskiego i mieszczącego się w nim Centrum Sztuki Współczesnej – miejsce prezentacji sztuki nowoczesnej. Za Zamkiem piękna panorama w kierunku wschodnim.
• Al. Ujazdowskie w kierunku Belwederu
  • Ogród Botaniczny – założony na początku XIX w., czynny od wiosny do jesieni (zwiedzanie ok. 40 min),
  • zabudowania Kancelarii Prezesa Rady Ministrów,
  • Belweder – dawny pałac magnacki, własność kancelarii Prezydenta RP, miejsce związane z Józefem Piłsudskim (przed Belwederem pomnik Marszałka).
• Łazienki Królewskie – ogromny park na terenie 70 ha, możliwość relaksu na rozstawionych w różnych miejscach leżakach, mieszkają tu wiewiórki i pawie (spacer ok. 1 godz., bez wstępów do obiektów; wnętrza zamknięte w poniedziałki)
  • pomnik Fryderyka Chopina – w sezonie letnim, w każdą niedzielę o godz. 12.00 i 16.00 odbywają się tu koncerty fortepianowe na świeżym powietrzu,
  • za pomnikiem ścieżka w dół i Wodozbiór oraz Stara Pomarańczarnia,
    • możliwość zwiedzenia wystawy rzeźby oraz Teatru Królewskiego, jednego z niewielu zachowanych teatrów dworskich z XVIII w. w Europie (zwiedzanie ok. 30 min),
  • kawiarnia Trou Madame,
  • Pałac na Wyspie – serce Parku, piękne wnętrze muzealne z wystrojem z czasów króla Stanisława Augusta. Warto przy zwiedzaniu wypożyczyć audio-przewodniki (zwiedzanie ok. 40 min – 1 godz.),
  • Amfiteatr Królewski,
  • możliwość przepłynięcia się po Stawie Południowym w królewskiej gondoli,
  • Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa – przepiękne zbiory przyrodnicze (zwiedzanie ok. 1 godz.),
  • Pałac Myślewicki – z zachowanymi oryginalnymi polichromiami z XVIII w. (zwiedzanie ok. 40 min),
  • dawna Podchorążówka.
• ul. Myśliwiecka – leży przy jednej z bram Parku, można z niej zobaczyć panoramę skarpy z Zamkiem Ujazdowskim, siedzibę Programu 3 Polskiego Radia i boiska treningowe dla piłkarzy klubu Legia Warszawa.
• ul. Łazienkowska – jest przy niej Stadion Piłkarski Legii Warszawa – można zwiedzić muzeum Klubu (czynne 7 dni w tygodniu).

Największy w Europie plac budowy – wokół ronda powstają 4 wielkie biurowce, zakończenie budowy planowane jest na 2020/21 r.

• ul. Prosta 51 – pomnik ewakuacji Żydów z Getta w 1943 r. (z getta uciekł wtedy m.in. Marek Edelman) (ok. 10 min).
• Warsaw Spire i pl. Europejski – niezwykle ciekawie zaaranżowane otoczenie biurowca, miejsca otwarte dla mieszkańców, galeria sztuki, murale na przedwojennej kamienicy, miejsce na dobre zdjęcie z napisem „I love Warsaw” i na relaks przy strumieniu (ok. 15-20 min).
• Wola Center (ul. Przyokopowa i skwer Kuryłowicza) – popiersie architekta.
• Muzeum Powstania Warszawskiego (ul. Grzybowska 79) – absolutnie niezwykłe i świetnie zaaranżowane miejsce upamiętniające ten ważny zryw w historii Warszawy. Warto wypożyczyć audioprzewodnik (zwiedzanie muzeum ok. 2 godz., terenu wokół ok. 20 min).

• Stare Powązki – położone w zakresie spaceru od naszego ośrodka. Wpisane na listę dziedzictwa kultury UNESCO. Są perłą małej architektury nagrobnej głównie z XIX w. i miejscem spoczynku osób zasłużonych dla Warszawy i Polski. Są tu pochowani m.in.: rodzice Fryderyka Chopina, Stanisław Moniuszko, Hanka Bielicka, Gustaw Holoubek, Bolesław Prus, Irena Sendlerowa, Żwirko i Wigura, Maria Rodziewiczówna, Hanna Ordonówna, Stefan Kisielewski, Wojciech Młynarski, Jerzy Waldorff i wielu wielu innych (zwiedzanie ok. 1,5 godz.).
• Powązki Wojskowe – ponadstuletni cmentarz, gdzie są pochowani uczestnicy powstań narodowych – Styczniowego, Śląskich, Wielkopolskiego, Warszawskiego, żołnierze wojny polsko-bolszewickiej, weterani II wojny światowej, a także sportowcy, artyści i inne wybitne postaci. W kilku alejach zasłużonych spoczywają m.in. Jan Olszewski, Jacek Kuroń, Jan Łomnicki, Waldemar Milewicz, Kazimierz Górski, Kamila Skolimowska, Irena Szewińska. Na tym cmentarzu jest też kwatera żołnierzy wyklętych, tzw. Łączka, oraz pomnik katastrofy smoleńskiej (zwiedzanie ok. 1,5 godz.).
• Cmentarz żydowski – w zakresie spaceru od naszego ośrodka. Piękny, spory cmentarz, wciąż czynny, o architekturze zupełnie innej niż cmentarze katolickie. Mężczyzn obowiązuje nakrycie głowy (zwiedzanie ok. 1 godz., wstęp płatny, zamknięty w święta żydowskie i polskie).

• Wilanów – barokowy pałac i park z częściami w stylu francuskim i angielskim, dawna siedziba króla Jana III Sobieskiego, potem własność magnacka. Przepiękne wnętrza z bogatą kolekcją obrazów, rzeźb i rzemiosła artystycznego (zwiedzanie wnętrz ok. 1 godz., parku – ok. 40 min.).
• Muzeum Fryderyka Chopina (ul. Okólnik 1, wejście od ul. Tamka) – poświęcone życiu i twórczości kompozytora (zwiedzanie ok. 1 godz.).
• Muzeum Katyńskie (Cytadela, ul. Jeziorańskiego 4) (zwiedzanie ok. 1 godz.).
• Muzeum X Pawilonu – na terenie Cytadeli (ul. Skazańców 25) – to miejsce związane z Warszawą czasów zaborów (zwiedzanie ok. 1 godz.).
• Centrum Nauki Kopernik (Wybrzeże Kościuszkowskie 20) – miejsce, gdzie można doświadczyć nauki poprzez udział w rozmaitych eksperymentach wyjaśniających zjawiska fizyczne i przyrodnicze. Częścią CNK jest Planetarium (zwiedzanie CNK ok. 2 godz., seans w Planetarium 40 min-1 godz.).
• ZOO – warszawskie ZOO ma 91 lat i niezwykle ciekawych mieszkańców. Każdy znajdzie tu ulubieńca (zwiedzanie ok. 1-2 godz.).
• Taras widokowy Pałacu Kultury i Nauki – świetna panorama miasta z 30. piętra PKiN. Warto tu wjechać przy ładnej pogodzie. W sezonie letnim w piątki i soboty możliwość wjazdu przedłużona do godz. 23.00. (zwiedzanie ok. 30 min).
• Ogrody na dachu Biblioteki Uniwersyteckiej (ul. Dobra 56/66) – czynne w ciągu dnia, ciekawa panorama miasta, wejście bezpłatne.
• Metro – warto przejechać się nowoczesną linią M2, która łączy okolice Muzeum Powstania Warszawskiego z Centrum i Stadionem.
• Stadion PGE Narodowy – wybudowany na Euro 2012, na fundamentach Stadionu Dziesięciolecia. Do zwiedzania udostępnionych jest kilka tras tematycznych, można też wejść tylko na punkt widokowy na murawę (zwiedzanie: ok. 1-1,5 godz. trasy i ok. 20 min punkt widokowy, przy dużych imprezach zwiedzanie jest odwołane, szczegóły na wycieczki.pgenarodowy.pl).
• Muzeum Warszawskiej Pragi (ul. Targowa 50/52) – przedstawia niezwykłe losy prawobrzeżnej dzielnicy i jej mieszkańców. Praga nie była zniszczona w czasie wojny tak mocno, jak lewobrzeżna Warszawa. W muzeum mnóstwo historii opowiadanych przez prawdziwych warszawiaków (zwiedzanie ok. 1,5 godz.).
• DLA DOROSŁYCH – Muzeum Polskiej Wódki (Plac Konesera 1) – nowa placówka na mapie miasta przy ul. Ząbkowskiej na Pradze, w zabudowaniach dawnej fabryki Wódek Koneser (zwiedzanie ok. 1 godz.).
• Fotoplastikon (Al. Jerozolimskie 51) – jedyne tego typu zachowane urządzenie i wnętrze w Polsce. To kameralne, klimatyczne wnętrze posłużyło jako plan zdjęciowy m.in. do filmów „Vabank” i „Czas Honoru”. Podczas seansu jest możliwość obejrzenia 24 zdjęć. Ekspozycje są zmieniane, warto sprawdzić na fotoplastikonwarszawski.pl (zwiedzanie ok. 20 min).
• Centrum Pieniądza NBP (ul. Świętokrzyska 11/21), w ciekawy sposób przedstawia historię polskiej waluty (zwiedzanie ok. 1,5 godz.).
• Muzeum Domków dla Lalek (Pałac Kultury i Nauki) – miejsce nie tylko dla dziewcząt. Ponad 100 historycznych, wyposażonych domków, sklepików i pokojów dla lalek (zwiedzanie ok. 1 godz.).
• Bulwary Wiślane – atrakcyjny szlak spacerowy wzdłuż Wisły, mnóstwo kawiarenek, barów i piękna trasa rowerowa.
• Teatry Warszawy – polecamy teatry, których w Warszawie jest wiele. Oferują dobry poziom i rozmaity repertuar. Niepowtarzalne przeżycia zapewnia Teatr Wielki – Opera Narodowa.